علاقهمندان به نگهداری گیاه در منزل حتما به لامپ رشد گیاه برخورده و یا حداقل نام انرا چندین بار شنیده و شاید همواره از خود سوال کرده اند که لامپ رشد گیاه چه فرقی با لامپ معمولی که ما جهت روشن کردن فضای داخلی خانه از آن استفاده میکنیم دارد؟تا اخر این مقاله با ما همراه باش تا جواب سوالاتتو بگیری.
چرا این چراغ برای پرورش گیاه مناسب است ؟ و ایا چراغهای دیگر بدر گیاهان نمی خورند؟
من اسماعیل دارا کارشناس لامپ رشد گیاهی سعی میکنم تا مختصری توضیح داده و تفاوتها و نقاط اشتراک لامپ های رشد با سیر لامپ های مورد استفاده روزانه را تشریح کنم . چراغ رشد در ظاهر و تا قبل از روشن شدن در بیشتر محلها تفاوتی با چراغهای معمولی نداشته و از همان قطعات تشکیل شده و اتفاقا قطعات همان کاری را انجام میدهند که در چراغهای معمولی انجام میدهند پس تفاوت در کجاست ؟ هدف هر چراغی تولید نور است البته لامپ هایی نیز داریم که نور مرئی تولید نکرده و اصطلاحا نوری که تولید میکند خارج از باند دید انسان است و حتی اگر روشن شوند ما قادر به دیدن نور انها نیستیم.
یکی از این لامپ ها که نور بسیار کمی تولید میکند و انسان با چشم غیر مسلح قادر به دیدن آن نیست ،نور تولید شده از چراغ کوچک جلوی دستگاه کنترل از راه دور مثلا تلویزیون میباشد شما کنترل تلویزیون را به سمت دستگاه میگیرید و کلید انرا میزنید و دستگاه واکنش نشان داده و مثلا کانال را عوض میکند در بیشتر دستگاههای کنترل از راه دور تلویزیون و یا سایر موارد دیگر ،ارتباط بین کنترل و دستگاه توسط نور مادون قرمز انجام میگردد . که با چشم تنها نمی توان آن را دید اگر شما از جلوی ریموت خود زمانیکه کلید انرا فشارمی دهید با استفاده از موبایل فیلم تهیه کنید ،در ان صورت به فیلم که در موبایل خود به نمایش گذاشتید دقت کنید روشن بودن چراغ جلوی ریموت را خواهید دید .بنابراین نور در شکلهای مختلف تولید میگردد و چشم انسان همه انرا نمیبیند.
در قضیه فتوسنتز که در گیاه و بر روی عموما برگ گیاه روی میدهد و مربوط به سبزینه و یا همان کلروفیل است نور تعیین کننده است ولی همه نور نه و فقط بخشی از نور عمل فتوسنتز را انجام میدهد و مابقی نور قابل دیدن بدرد گیاه نمیخورد.
حالا ببینیم کدام قسمت نور بدرد گیاه میخورد
به شکل ساده در ابتدای نور رنگین کمان نور نیلی و ابی را داریم که در تمام گیاهان عمل تولید برگ و ساقه را باعث میشود و بعد از آن در قسمت قرمز ،باعث عمل گلدهی خواهد شد.حال توجه کنیم که بین آبی و قرمز سبز قرارداد که تقریبا بدرد گیاه نمیخورد و همه انرا منعکس میکند و اگر خوب توجه کنید گیاهان سبز رنگ هستند یعنی نور سبز را که بدرد نمیخورد منعکس کرده و توسط چشم ما گیاهان سبز دیده میشوند.حال باید متذکر شویم که بخش هایی از نور که قابل دیدن نیست بدر گیاهان میخورد.
مثلا ابتدای نیلی و ابی و یا آبی عمیق که در محدوده یو وی و یا الترا ویولت و یا ماوراءبنفش است بدر گیاه میخورد.و این طول موج بیشتر نقش سرکوب گر برای گیاهان دارد و اگر این طول موج نباشد گیاهان به شکل بی رویه قد خواهند کشید البته در برخی گیاهان مانند آفتاب گردن این طول موج بسیار اهمیت پیدا میکند و در انتهای طول موج قرمز و حدود بالای 700 نانومتر نیز در برخی گیاهان باعث عمل جوانه زنی میگردد مانند شمعدانی.حال که مختصری با پهنای باند نور مرئی آشنا شدیم ببینیم که لامپ معمولی و لامپ رشد گیاه چقدر میتواند این نور ها و یا این طول موجها را تولید کنند.
لامپ معمولی و لامپ رشد گیاه چقدر می توانند نور مرئی تولید کنند
در چراغ معمولی که ما برای روشن کردن محیط خانه از آن استفاده میکنیم از ابتدای کمی عقب تر از نور آبی را تولید میکنیم تا انتهای مقداری بالا تر از قرمز را و این نور با توجه به اینکه به کدام طرف طیف متمایل باشد و یا قله آن در کدام محدوده باشد رنگ متفاوتی میگیرد.مثلا چراغ با نور یخی که متمایل به آبی است در طول طیف به آبی نزدیکتر است و یا نور چراغهای هالوژن قدیمی به باند قرمز نزدیکتر هستند.
اصولا اگر چراغ شما نوری شبیه نور خورشید تولید کند بعنی نور آن در باند قرمز و آبی تقریبا مساوی میباشد
این لامپ ها را با نور نچرال در بازار نام گذاری میکنند که بسیار به نور خورشید نزدیک است ولی البته پارامتر های زیادی را نسبت به نور خورشید کم دارد
حال برگردایم به تفاوت بین لامپ رشد گیاه با لامپ معمولی
لامپ رشد گیاه با امکاناتی که دارد فقط میتواند همین بخش نور که بدرد فتوسنتز میخورد و در بالا توضیح دادیم را تولید کند و برق و دیگر منابع را صرف تولید آن بخش از نور که بدرد گیاه نمیخورد نمیکند و به همین دلیل هم نسبت به لامپ های معمولی از بازده بالاتری برخوردار است و هم میتوان با مصرف کمتر برق به همان میزان نور تولید کند.در چراغهای معمولی نور در باند سبز نیز تولید شده و میتوان نور سفید بدست اورد و یا با تمایل به چپ و راست باند نوری نور یخی و یا نور زردتر و گرمتر بدست اورد.در چراغ رشد با تلفیق نور آبی و قرمز نور بنفش بدست می آید و به همین دلیل بیشتر چراغهای رشد نور بنفش دارند با همین اوصاف ملاحظه میگردد که چراغهای رشد نیز نور بنفش کمرنگ و یا پر رنگ دارند که آن هم به این دلیل است که در برخی از چراغها ابتدای باند نوری که آبی است را از پایین باند شروع میکنند و در برخی چراغها از بالاتر
مثال میزینیم :ابتدای باند آبی در چراغهای رشد با کیفیت 340 نانومتر است و به معنای این است که آبی عمیق را دارد.این چراغ نور بنفش کم رنگ تری را دارد و در چراغی که از 480 نانومتر شروع به تولید نور میکند ،نور تولیدی بنفش تیره است.البته چراغی که ابی عمیق دارد و از 340 نانومتر شروع میکند قابلیت بهتری دارد این طول موج 340 تا 380 نانومتر تاثیر مهمی در رشد بی رویه و علف گونه گیاه دارد .
پس به یک نتیجه میرسیم و آن این است که لامپ معمولی نیز بخش قابل ملاحظه ای از نور تولید آن ،نور رشد بوده و میتوان با آن گیاهان خود را زنده نگهداریم فقط ایراد در موارد زیر است :
نور تولید از کیفیت کمتری برخوردار بوده و نمی تواند همه نیازمندیهای گیاهان را برطرف کند.
نور تولیدی نسبت به برق مصرفی توان کمتری را دارد.
نور تولیدی در صورت بالا رفتن شدت گیاه را دچار برگ سوزی میکند.
نور تولیدی لامپ معمولی دارای راندمان کمی بوده و گرمای بالاتری تولید میکند.
تقریبا 65 درصد نور چراغ معمولی در باند نچرال نور رشد خواهد بود.
البته این مقادیر بسیار ابتدایی بوده و میتواند مقدار زیادی دچار تغییر شود.
در نهایت به شکل خلاصه :
چراغ رشد نور مخصوص گیاه را تولید میکند و در صورتیکه چراغ معمولی بخشی از نور مخصوص فتوسنتز را تولید میکند لامپ رشد با راندمان بالاتری کارکرده و نسبت به لامپ معمولی برق کمتری را مصرف میکند.چراغ رشد گرمای کمتری را تولید کرده و فشار کمتری به سیستم ایرکادشن وارد میکند.نور چراغ رشد کالیبره بوده و دارای طول موجهای است که میتواند آفت کشی کرده و جوانه زنی را تصریح کند نور رشد را میتوان با شدت کمتری به کار گرفت و این در صورتیکه همین میزان نور در چراغ معمولی چشم را دچار خیرگی میکند.
امیدوارم در این سطور مختصر جواب سوالات خود را پیدا کرده باشید همواره میتوانید با تماس با گل آذین از مشاوره های تخصصی بهره مند شوید.در اینستاگرام به ادرس golazin.gardenshop با ما همراه باشید در وبسایت ما مقالات دیگر را مطالعه کنید.
